در دنیای فناوری اطلاعات، UI (رابط کاربری) و UX (تجربه کاربری) دو مفهوم بسیار حیاتی هستند که به طراحان و توسعه‌دهندگان کمک می کنند تا محصولات دیجیتال با تأثیر جذب بالاتر بر روی کاربر، را ارائه دهند.
این دو اصطلاح اغلب با هم اشتباه گرفته می شوند یا حتی به عنوان مفهوم های متقابل استفاده می شوند. اما در واقع، UI و UX دارای تفاوت ها و وظایف متفاوتی هستند که در این مقاله به بررسی جامع این تفاوت ها می پردازیم.
در ادامه با ما همراه شوید تا بدانیم تفاوت ui و ux چیست؟
رابط کاربری یا UI چیست؟
رابط کاربری یا UI به زبان ساده، هنر طراحی و ارائه اجزاء بصری در محصولات دیجیتال است. این عناصر شامل طراحی گرافیکی، آیکون ها، رنگ ها، لی‌اوت ها و دکمه ها می شوند که کاربر با آنها تعامل دارد.
هدف اصلی UI ایجاد یک ظاهر جذاب، کاربرپسند و ساده برای کاربران است. بنابراین می توان گفت: عناصر اصلی UI شامل گزینه های زیر می شود:
- طراحی گرافیکی: ایجاد المان های دیداری
- آیکون ها: نمایش مفاهیم و اعمال به شکل تصویری
- لی‌اوت ها: ترتیب المان ها در صفحه به منظور ساختاردهی بهتر
- دکمه ها و ورودی ها: ایجاد نقاط تعاملی برای کاربر
بنابراین می توان گفت UI مخفف کلمه User Interface و به معنای رابط کاربری است. این حوزه بیشتر به جزئیات ظاهر یک وب سایت یا اپلیکیشن می پردازد. از انتخاب رنگ ها تا طراحی دکمه ها، همه در دامنه UI قرار دارد.
برای این که بدانیم تفاوت ui و ux چیست، در ادامه به بررسی تجربه کاربری نیز می پردازیم.
تجربه کاربری (UX) چیست؟
مفهوم UX یا User Experience به تجربه کلی کاربر در ارتباط با یک محصول یا سیستم اشاره دارد. تجربه کاربری بیش از یک مجموعه از الگوها یا رنگ هاست؛ یک سفر جذاب است. یک سفر که کاربر با محصول یا خدمات شما تجربه می کند.
طراحی UX تمرکز بر روی ایجاد تجربه های بی نظیر برای کاربران است که شامل فرآیند تحقیقات، تعریف هدف، طراحی ارتباطات کاربری و ارزیابی مستمر است. تجربه کاربری مستقیماً به موفقیت کسب و کار شما مرتبط است.
اگر کاربران احساس راحتی و رضایت نکنند، احتمالاً از محصول یا خدمات شما استفاده نخواهند کردند. طراحی UX باعث می شود که سایت یا اپلیکیشن شما دوست‌داشتنی، قابل دسترس و موثر باشد.
بنابراین می توان گفت طراحی تجربه کاربری نقش مهمی در موفقیت یک کسب و کار ایفا می کند. با بهبود تجربه کاربری، ارتباط کاربر با محصول یا خدمات بهبود می یابد که می تواند به افزایش درآمد و افزایش رضایت مشتریان منجر شود.
با این توصیف می توان گفت عناصر UX شامل موارد زیر می باشد:
- تحلیل بازار: بررسی نیازها و الگوهای بازار
- تحقیقات کاربری: بررسی عمیق نیازها و ترجیحات کاربران
- ساخت مسیرهای کاربری: طراحی مسیرهای مختلف برای تجربه کاربری بهتر
- ارتباط با کاربر: برقراری ارتباط مستمر با کاربران برای بهبود محصول
بنابراین می توان گفت طراح تجربه کاربری تلاش می کند تا مسیرها، سناریوها، و تمامی تعاملات ممکن کاربران را شناسایی کند و با ارائه راه‌حل های بهینه، تجربه کاربری را بهبود بخشد. این خود نشان دهنده این می باشد که تفاوت ui و ux چیست؟
تفاوت ui و ux
ترکیب مناسب از UI و UX می تواند منجر به ایجاد محصولاتی شود که هم ظاهر جذاب داشته باشند و هم تجربه کاربری بی‌نظیری فراهم کنند. همکاری هماهنگ بین تیم های UI و UX، عاملی اساسی برای موفقیت در زمینه فناوری است.
در حقیقت این دو تفاوت هایی دارند که همراهی آنها می تواند منجر به موفقیت ذکر شده شوند. در این بخش از نوشته هدف ما بررسی این تفاوت ها است. اجازه دهید در ابتدا با بررسی مفاهیم و تعاریفی که تاکنون انجام دادیم، کمی از تفاوت ها بگوییم:
بررسی مفهوم UI یا رابط کاربری
- معنا: رابط کاربری به طراحی المان های گرافیکی و ظاهری یک محصول اشاره دارد
- تمرکز: بر ظاهر و نحوه نمایش المان ها
- هدف: ایجاد یک ظاهر جذاب، ساده، و کاربرپسند
- عناصر اصلی: طراحی گرافیکی، آیکون ها، رنگ ها، دکمه ها، و لی‌اوت ها
بررسی مفهوم UX یا تجربه کاربری
- معنا: تجربه کاربری به تجربه کلان کاربر از ابتدا تا انتها اشاره دارد
- تمرکز: بر بهبود فرآیندها و ارتقاء تجربه کلی کاربران
- هدف: ایجاد یک تجربه جامع و راحت برای کاربران
- عناصر اصلی: تحلیل بازار، تحقیقات کاربری، ایجاد مسیرهای کاربری، و ارتباط با کاربر
اما اینکه تفاوت ui و ux چیست، تنها در این جزئیات تعریفی خلاصه نمی شود. بنابراین نکات مهم دیگر را با هم بررسی می کنیم.
اصلی‌ترین تفاوت های UI و UX چیست؟
اجازه دهید در خلاصه ترین حالت اشاره کنیم که UI بیشتر بر روی ظاهر و طراحی گرافیکی تمرکز دارد، در حالی که UX به بهبود فرآیندها و ایجاد تجربه کاربری مثبت تمرکز دارد. علاوه بر آن، UI به عنوان رویایی زیبا و چشم‌نواز برای محصول است، در حالی‌که UX بیشتر به ساخت یک تجربه جامع و ارتقاء تعامل با کاربر می پردازد.
اصلی‌ترین تفاوت های این دو مفهوم را به صورت دقیق بررسی خواهیم کرد:
محدوده کاری
UI (رابط کاربری): بیشتر به جنبه های گرافیکی و ظاهری مرتبط است
UX (تجربه کاربری): از یک دیدگاه گسترده‌تر شروع می شود و شامل ارتباطات کاربر با هر جنبه‌ای از محصول است.
زمان مورد نیاز
UI: معمولاً در مراحل ابتدایی پروژه مورد توجه قرار می گیرد
UX: شروع از ابتدای پروژه و ادامه طولانی‌تر در طول زمان انجام کار
مهارت های مورد نیاز در تفاوت ui و ux
UI: مهارت های گرافیکی، طراحی ویژوال
مهارت در UX: تحلیل تجربه کاربری، توانایی تحلیل داده، ارتباطات بین فردی
شرایط کاربردی و استفاده در محصولات
UI: معمولاً در محصولات دیجیتال استفاده می شود
UX: قابل استفاده در هر نوع محصول یا خدمات
دیدگاه زمانی
رابطه کاربری یا UI: به طراحی لحظه‌ای محدود است
تجربه کاربری یا UX: به بهبود مستمر در طول زمان متمرکز است
با این تفاوت ها، هر دو UI و UX به عنوان قطعات اساسی یک پازل تشکیل‌دهنده تجربه کامل کاربر محصولات دیجیتال، محسوب می شوند.
شباهت های بین UI و UX چیست؟
هدف ما در این مقاله پاسخ به این سوال است که تفاوت ui و ux چیست؟ در بخش های قبل به این سوال پاسخ دقیق دادیم و از جنبه های مختلف این تفاوت ها را بررس کردیم. حال وقت آن رسیده تا به شباهت های این دو عنصر مهم بپردازیم.
یکی از عمده‌ترین شباهت ها، تأثیرگذاری بر مخاطب است. هر دو طراحی UI و UX با هدف نهایی بهبود تجربه کاربری و رابط کاربری به مخاطبان می پردازند.
علاوه بر آن طراحی UI و UX به‌طور موازی و هماهنگ اجرا می شوند. در حقیقت بهتر است UI با توجه به نیازها و تحقیقات UX به گونه‌ای طراحی شود که تجربه کاربری بهینه ایجاد شود.
نکته مهم دیگر این است که هر دو عنصر باید در تفاوت های موجود تعادل ایجاد کنند. به عبارت دیگر، یک طراح UI باید با درک از تحلیل ها و نیازهای کاربران (UX)، رابط کاربری را به گونه‌ای ارتقاء دهد که تجربه کاربری بهتری فراهم شود.
تفاوت ui و ux در یک نگاه
در این مقاله ما به این سوال پاسخ دادیم که تفاوت ui و ux چیست؟ طبق بررسی هایی که در این نوشته انجام دادیم، تفاوت اصلی بین UI و UX در زاویه نگرش و هدف آنها است. رابط کاربری (UI) بیشتر به ظاهر و جزئیات گرافیکی محصول تمرکز دارد و به ایجاد یک رابط زیبا و کاربرپسند می پردازد.
در مقابل، تجربه کاربری (UX) به صورت گسترده‌تری به تعاملات کلی کاربر با محصول، از ابتدا تا پایان تجربه، می پردازد و سعی در بهبود مستمر این تجربه دارد.
با توجه به تفاوت های بررسی شده، ارتقاء محصولات دیجیتال برای تجربه بهتر نیاز به هماهنگی دقیق بین UI و UX دارد. به طور خلاصه، UI و UX همگی به عنوان دو بخش اساسی بهبود تجربه کاربر در محصولات دیجیتال مورد استفاده قرار می گیرند.
نویسنده: دکتر آرش سلطانعلی