بستهبندی به عنوان اولین تعامل مشتری با محصول، تأثیر قابلملاحظهای بر تصمیمات خرید او دارد. توجه به نکات مهم در طراحی بسته بندی، میتواند مشتری را در همان نگاه اول به خود جذب کند.
به عنوان یک تجربه شخصی، قصد داشتم یک قهوه ساز بخرم؛ در یکی از فروشگاههای آنلاین، دنبال یک گزینه مناسب بودم. وقتی وارد صفحه مربوط به قهوهسازها شدم، گزینههای متنوعی با مشخصات مختلف مشاهده کردم. انتخاب از بین این همه گزینه سخت بود، اما یک محصول به نام “قهوهساز دیجیتال همهکاره با بستهبندی منحصربهفرد” توجه مرا جلب کرد.
با کلیک بر روی محصول، به صفحهای جداگانه منتقل شدم؛ اولین چیزی که به چشمم خورد، بستهبندی خارقالعاده زیبا و با دقت طراحی شدهاش بود. ترکیب رنگها، جزئیات ظاهری و حتی انتخاب فونتها برای توضیحات، نشاندهندهی تلاشی بینظیر در طراحی این بستهبندی بود.
پس از سفارش دادن محصول، زمانی که به دستم رسید و جعبهی داخلی را باز نمودم، متوجه شدم که قهوهساز به همراه تمام لوازم جانبی، به نحو دقیق و زیبا درون جعبهی داخلی تنظیم شدهاند. از اندازهگیریهای دقیق برای قرارگیری لوازم تا رنگبندی شیک و ساده، تمام جزئیات با دقت طراحی شده بودند تا به مشتری احساسی از ترتیب و سازماندهی منتقل شود.
به نظر میرسید که تیم تولید کننده واقعاً زمان و انرژی زیادی را صرف جزئیات بسته بندی کردهاند؛ با خودم گفتم، بدون شک محصول داخل جعبه نیز با این همه دقت و اهمیت ساخته شده است. این احساس باعث شد که به عنوان یک مشتری به خرید خودم اعتماد داشته باشم.
با توجه به این تجربه، میتوانم بگویم که توجه به نکات مهم در طراحی بسته بندی نقش مهمی در انتخاب و تصمیمگیری مشتری برای خرید یک محصول ایفا میکند.
در این مقاله مفهوم طراحی بسته بندی و تأثیر آن بر فروش محصول را بررسی خواهیم کرد.
طراحی بسته بندی چیست؟
طراحی بستهبندی، “Packaging Design” ترکیبی هوشمندانه و هنری از عناصری چون متون، تصاویر، رنگها، انواع متریال و سایر المانهای بستهبندی میباشد. هدف اصلی این نوع طراحی، بهعلاوهی حفاظت فیزیکی محصول درون بستهبندی، به تصویر کشیدن هویت برند و محصول مرتبط با آن است.
با این تفاسیر میتوان گفت طراحی بستهبندی، نقش بسیار مهمی در جذب مخاطبان، ترسیم هویت برند، و ارتقاء تجربه مشتری دارد.
بنابراین، طراحی بستهبندی بهعنوان یک ترکیب هوشمندانه از ابزارهای هنری و مفاهیم بازاریابی، در بهبود قابلیت رقابتی محصولات و ایجاد ارتباط معنادار با مشتریان نقش کلیدی دارد.
هدف از بسته بندی، صرفاً تهیه یک جعبه زیبا برای محصول نیست؛ بلکه یک ابزار قدرتمند بازاریابی است که میتواند تأثیر عمیقی بر روی فروش و موفقیت محصول داشته باشد. بستهبندی در واقع از دیدگاه بازاریابی، یک فرصت طلایی برای جذب مشتری و افزایش فروش است.
در کل هدف اصلی طراحی بستهبندی ایجاد یک تجربه بصری و احساسی مثبت برای مخاطبان است تا آنها را به خرید ترغیب کند و محصول شما را از بین رقبا ممتاز کند.
چرا طراحی بسته بندی محصول اهمیت دارد؟
در خریدهای آنلاین، هنگامی که کالای سفارش داده شده به دستمان میرسد، اولین نکتهای که توجه ما را به خود جلب میکند، بستهبندی محصول است. به همین دلیل، بستهبندی محصول نیز، به اندازه کیفیت کالا و سایر خدمات اهمیت دارد.
ساخت و طراحی بستهبندی جذاب که با محصول سازگاری داشته باشد، تمایز خود را در مقایسه با دیگران به خوبی نشان میدهد و به طور قابل توجهی فروش محصول را افزایش خواهد داد.
محصول شما، حتی اگر باکیفیت و کاربردی هم باشد، بدون بسته بندی مناسب، هیچ هویت و شناسهای ندارد؛ چنین محصولی نمیتواند اعتبار و نماینده برند شما باشد.
علاوه بر این، یک بسته بندی نامناسب و بی کیفیت نمیتواند از محصول محافظت کرده و آن را تحت هر شرایطی سالم نگه دارد.
با این شرایط، نمیتوان انتظار داشت که مخاطبان به شما اعتماد کنند. بنابراین، اگر بستهبندی مناسبی برای محصولاتتان طراحی نکنید، بدون شک فروش محصولاتتان به مشکل خواهد خورد.
فراموش نکنید: “محصولی بدون یک بستهبندی شایسته، محکوم به شکست در فروش و فراموشی است.”
در ادامه ۴ دلیل اصلی برای داشتن یک بستهبندی حرفهای را شرح خواهم داد:
طراحی بسته بندی به عنوان یک عنصر اساسی در فرآیند بازاریابی و فروش محصولات، نقش بسیار مهمی را در جذب مخاطبان، ترسیم هویت برند، ارتقاء تجربه مشتری و به ویژه محافظت از محصول
ایفا میکند.
تأثیر در جذب مخاطبان
بسته بندی جذاب و منحصر به فرد، اولین تعامل مشتری با محصول است. طراحی بسته بندی با الهام از اصول هنری و طراحی گرافیکی، قادر است تا نگاه مشتری را به خود جلب کند و او را ترغیب به خرید کند.
به عبارت دیگر، بسته بندی به عنوان یک واسطه برای ایجاد ارتباط اولیه با مشتریان عمل میکند.
ترسیم هویت برند
هویت برند، یک مشخصه کلیدی در بازار رقابتی است. طراحی بسته بندی ابزاری است که میتواند ارزشهای برند را به صورت بصری به مشتریان منتقل کند. با استفاده از طراحی بستهبندی هماهنگ با برند، مشتریان قادر خواهند بود به سرعت با برند ارتباط برقرار کنند.
تجربه مشتری بهبود یابد
بسته بندی با ایجاد تجربهای منحصر به فرد برای مشتریان، به افزایش رضایت و وفاداری آنها کمک میکند. با ایجاد یک تجربه جذاب از لحظه باز کردن بسته (آنباکسینگ) تا استفاده از محصول، این عنصر میتواند حس خوبی از برند را در ذهن مشتریان ایجاد کند.
محافظت از محصول
بسته بندی مناسب میتواند محصول را در برابر خطرات و آسیبهای احتمالی به خوبی محافظت کند. این شامل حفاظت در مقابل خسارات حمل و نقل، تغییرات محیطی ناگهانی، و جلوگیری از وقوع صدمات در نمایشگاهها و فروشگاهها میشود.
نکات مهم در طراحی بسته بندی
طراحی بستهبندی یک محصول تأثیر مستقیمی بر روی تصمیمات خرید مشتریان دارد. یک بستهبندی حرفهای و جذاب میتواند به عنوان یک ابزار قدرتمند برای جلب توجه مشتریان، نشان دادن ویژگیهای مهم محصول و ایجاد ارتباط عاطفی با مخاطبان عمل کند. در ادامه، به برخی اصول کلی در طراحی بستهبندی کالا اشاره خواهم کرد:
جذابترین جنبه های محصول را به وضوح نمایش دهد؛ استفاده از تصاویر، طرحها و متنهای قوی میتواند در این زمینه کمک کند.
تصاویر محصول بهتر است به وضوح و با کیفیت بالا در بستهبندی نمایش داده شوند؛ این تصاویر میتوانند مشتریان را با جنبهها و کاربردهای مختلف محصول آشنا کنند.
بستهبندی باید طراحی ساده و واضحی داشته باشد تا اطلاعات به راحتی قابل فهم باشند؛ استفاده از رنگهای مناسب و فونتهای خوانا به مخاطبان کمک میکند.
بستهبندی میتواند با استفاده از عناصر طراحی مثل رنگ، شکل و نوشتهها، ارتباط عاطفی با مخاطب ایجاد کند؛ این ارتباط تأثیر بسزایی در تصمیمات خرید مشتریان دارد.
نمایش تصویری از نحوه استفاده صحیح محصول در بستهبندی میتواند به مشتریان کمک کند تا متوجه کاربردها و مزایای واقعی محصول شوند.
اگر محصول شما ویژگیهای منحصربهفردی دارد، باید این ویژگیها در بستهبندی بیان شوند تا مشتریان ترغیب به خرید شوند.
استفاده از مواد با کیفیت و پایدار برای بستهبندی نه تنها به حفاظت محصول کمک میکند بلکه نشان از اهمیت و توجه به کیفیت دارد.
باید در نظر داشته باشید که بستهبندی شما باید در قفسههای فروشگاه یا سایر مکانهای عرضه به چشم بیاید و در مشتری تمایل به خرید را ایجاد کند.
مراحل طراحی بستهبندی به چه صورت انجام میگیرد؟
طراحی بسته بندی یک فرآیند چندگانه است که از مراحل مختلفی تشکیل شده است تا به طراحی نهایی و عملی بسته بندی برسید. در زیر به تفصیل به هر یک از مراحل اشاره خواهم کرد:
مفهوم بسته بندی و طراحی آن
در این مرحله، مفهوم کلی بسته بندی براساس محتوا، هدف بازاریابی و مشتریان هدف مشخص میشود.
- تعیین اهداف و نیازهای اصلی بسته بندی: محافظت از محصول، جلب توجه مشتریان، ارائه اطلاعات مورد نیاز و…
- تحلیل بازار: بررسی بازار و رقبا برای درک بهتر از موقعیت محصول در بازار و فرصتهای بسته بندی.
- مطالعه مشتری: درک نیازها و ترجیحات مشتریان به منظور طراحی یک بسته بندی جذاب و کارآمد.
- تعیین ویژگیها: تعیین ویژگیهای مهم محصول مانند اندازه، وزن، شکل و…
- تعیین مواد بسته بندی: انتخاب مواد مناسب برای بسته بندی به منظور محفاظت از محصول
برنامه ریزی و نقشه کشی مسیر
در این مرحله، یک برنامه زمانی برای فرآیند طراحی بسته بندی و مسیر کلی کار از ابتدا تا انتها تعیین میشود.
- برنامه ریزی: تعیین زمانبندی دقیق برای هر یک از مراحل طراحی و تولید بسته بندی.
- تخصیص منابع: تعیین افراد، تجهیزات و منابع مورد نیاز برای هر مرحله.
- تعیین مسئولیتها: تخصیص وظایف به اعضای تیم برای اجرای مراحل مختلف.
تحقیق و بررسی و جمع آوری اطلاعات
در این مرحله، اطلاعات مربوط به محصول، بازار، رقبا، نیازهای مشتریان و موارد مشابه جمع آوری میشوند. این اطلاعات به طراحان کمک میکند تا طراحیهای خود را بر اساس دانش دقیق و نیازهای واقعی انجام دهند.
- بررسی محصول: درک کامل از خصوصیات و نحوه استفاده از محصول.
- بررسی بازار: تحلیل نیازها و ترجیحات مشتریان، رقبا و تحولات بازار.
- تحقیق در مورد مواد: بررسی مواد بسته بندی مختلف و تأثیر آنها بر محصول.
- بررسی قوانین و مقررات: اطمینان از رعایت قوانین مرتبط با بسته بندی مانند ایمنی و اطلاعات محصول.
خدمات در زمینه طراحی هویت سازمانی
رسم طرح کلی بسته بندی
در این مرحله، طرحهای اولیه بر اساس اطلاعات جمع آوری شده ایجاد میشود؛ این طرحها ممکن است به صورت دستی یا با استفاده از نرمافزارهای طراحی ایجاد شوند.
- طراحی اولیه: ایجاد طرحهای اولیه بر اساس اطلاعات جمع آوری شده.
- شکلبندی و ساختار: تعیین شکل، ابعاد و ساختار کلی بسته بندی.
- ایجاد نمونههای اولیه: ساخت نمونههای فیزیکی بسته بندی برای ارزیابی عملکرد و جذابیت.
بررسی، نقد و تایید نهایی طرح بسته بندی
در این مرحله، طرحهای اولیه به دقت بررسی و ارزیابی میشوند. این ارزیابی شامل جنبههای فنی، اقتصادی، ایمنی و جذابیت بصری میباشد. پس از تجزیه و تحلیل موارد مختلف، یک طرح نهایی را انتخاب کنید.
- تجزیه و تحلیل مجدد: ارزیابی دقیق طرحها از جنبههای مختلف.
- انتخاب طرح نهایی: انتخاب یک طرح نهایی با توجه به تجزیه و تحلیلها.
- تأیید نهایی: تایید نهایی طرح توسط مشتریان یا تیم مدیریت.
پرینت و چاپ بسته بندی طراحی شده
در این مرحله طرحهای نهایی بسته بندی مثل طراحی الگوها، شعارها، اطلاعات فنی و تصاویر برای چاپ و تولید آماده میشوند.
- طراحی جزئیات: طراحی جزئیات بسته بندی شامل تصاویر، متنها و اطلاعات فنی.
- تهیه فایلهای چاپ: آمادهسازی فایلهای چاپ با دقت برای انتقال به چاپگر.
- چاپ و تولید: انجام مراحل چاپ و تولید بر اساس فایلهای طراحی شده.
تست و نظارت بر بسته بندی
پس از تولید بسته بندی، ابتدا باید کنترل کنید که تمامی اطلاعات به درستی چاپ شدهاند؛ سپس برای اطمینان از عملکرد درست بسته بندی در شرایط محیطی مختلف، آن را تست میکنند. بطور کلی در این مرحله باید بر فرآیند تولید و کیفیت نهایی بسته بندی نظارت داشته باشید.
- تست اطلاعات: بررسی اطلاعات چاپ شده بر روی بسته بندی
- تست کیفیت: ارزیابی عملکرد بسته بندی در شرایط محیطی مختلف مانند حمل و نقل.
- نظارت بر تولید: نظارت مستمر بر فرآیند تولید برای اطمینان از کیفیت نهایی بسته بندی.
توجه کنید وارد کردن محصول به بازار بدون توجه به عملکرد بسته بندی و تست و آزمایشهای لازم، میتواند منجر به شکست محصول در بازار شود.
نکات مهم در طراحی بسته بندی چیست؟
برای طراحی بستهبندی که مشتری را جذب کرده و او را به خرید ترغیب کند، لازم است که شش اصل اساسی زیر را رعایت کنید. با رعایت این اصول، خروجی نهایی نهتنها جذابتر خواهد بود، بلکه تأثیربخشی بیشتری نیز خواهد داشت:
ساخت یک قالب استاندارد بسته بندی: برای ایجاد هویت برند قوی و شناختهشده، بهتر است یک قالب استاندارد برای بستهبندی خود ایجاد کنید که شامل المانهای مشخصی از جمله لوگو، شعار، استایلهای رنگی و فونتها باشد.
تعیین جنس درست بسته بندی: جنس بستهبندی باید با ماهیت محصول سازگاری داشته باشد. برای مثال، اگر محصول شکننده است، باید از جنس محکم و محافظتکننده استفاده کنید.
استفاده از فونت جذاب و سازگار با محصول: انتخاب فونت برای چاپ اطلاعات روی بستهبندی بسیار مهم است؛ فونتها باید خوانا، جذاب و با ماهیت محصول هماهنگ باشند.
انتخاب رنگ متناسب: رنگهای انتخابی باید با هویت برند و ماهیت محصول همخوانی داشته باشند. رنگها میتوانند احساسات و پیامهای خاصی را به مخاطبان منتقل کنند.
کاربردی بودن بسته بندی: بستهبندی باید علاوه بر ظاهر زیبا، کاربردی نیز باشد؛ به عبارت دیگر، باید تجربه استفاده از محصول را آسانتر کند.
شفافیت، راز جلب توجه: استفاده از المانهای گرافیکی جذاب میتواند توجه مخاطبان را جلب کند و از بستهبندی یک اثر هنری موفق بسازد.
از به کار بردن المانهای شلوغ و گنگ خودداری کنید؛ طرح شلوغ روی بستهبندی، تمرکز مخاطب را از پیام اصلی بسته بندی پرت میکند. از این رو با طراحی ساده سعی کنید به سراغ اصل پیام بروید.
به طور کلی، طراح باید تلاش کند تا بستهبندی را به یک اثر هنری تبدیل کند که علاوه بر جلب رضایت مشتریان، مشخصات و ماهیت محصول را هم منعکس کند.
چند نکته کاربردی در طراحی بسته بندی
همانطور که در مقاله ذکر شد، طراحی بسته بندی محصولات یک فرصت عالی برای جلب توجه مشتریان و ایجاد ارتباط بصری با آنهاست. در ادامه ۱۱ ایده و نکته طلایی برای طراحی بسته بندی منحصر به فرد را ارائه میدهم:
استفاده از عکس
از تصاویر با کیفیت برای نمایش محصول در بسته بندی استفاده کنید؛ این تصاویر میتوانند مشتری را با ویژگیها و جزئیات محصول آشنا کنند. همچنین، با دیدن تصاویر واقعی از محصول در بسته بندی، مشتریان تجربه واقعیتری از محصول را احساس میکنند و این امر به آنها اطمینان میدهد که آن چیزی که میخرند، با تصویری که در ذهنشان دارند، مطابقت دارد.
طراحی مینیمال
اصول طراحی مینیمالیستی، با کمترین جزئیات، ظاهری ساده و شیک را به بسته بندی میبخشد که میتواند به چشم مشتریان خیره کننده باشد. طراحی مینیمالیستی واقعاً یک رویکرد برجسته در طراحی بسته بندی است که با کاستن از تعداد جزئیات و اجزای غیرضروری، میتوان ظاهری ساده، اما بسیار شیک و جذاب خلق کرد. این رویکرد میتواند به طراحی بسته بندی ابعاد جدیدی اضافه کند و مشتریان را به سمت زیبایی در سادگی سوق دهد.
پنجره نمایش محصول
قرار دادن یک پنجره در بسته بندی که بخشی از محصول درون جعبه را نشان میدهد، جذابیت بیشتری را به بسته بندی میبخشد و مشتری را کنجکاو به دیدن محصول میکند. وقتی مشتریان یک بخش از محصول را از طریق پنجره در بسته بندی مشاهده میکنند، کنجکاویشان برای کشف اطلاعات دقیقتر بیشتر میشود؛ این کنجکاوی میتواند آنها را به انجام خرید ترغیب کند.
تلفیق کلاسیک و مدرن
با ترکیب عناصر کلاسیک و مدرن، می توانید بین عناصر قدیمی و نوین تعادل ایجاد کنید و بدین طریق اصالت و مدرن گرایی را به نمایش بگذارید. همچنین با تلفیق عناصر کلاسیک و مدرن، میتوانید افراد با سلیقههای مختلف را جذب کنید؛ آنهایی که به سمت طراحیهای کلاسیک مایل هستند و آنهایی که علاقه به طراحیهای مدرن دارند، هر دو از بسته بندی شما لذت خواهند برد.
محدود کردن تِم رنگی
سعی کند در طراحی بسته بندی از رنگبندی کمتری استفاده کنید؛ بکار بردن یکنواخت رنگها در طراحی ، باعث ایجاد ظاهری هماهنگ و حرفهای میشود. در واقع، محدود کردن تم رنگی در طراحی بسته بندی یک روش ساده ولی بسیار مؤثر برای ایجاد یک ظاهر منسجم و قوی است. این رویکرد میتواند به شما کمک کند تا برند خود را به طور یکپارچهتر و معتبرتر نشان دهید.
الهام از طبیعت
الهام گرفتن از عناصر طبیعت در طراحی بسته بندی به شما کمک کند تا ارتباطی عمیقتری بین محصول و محیط زیست ایجاد کنید. علاوه بر این، الگوها و فرمهای مشابه به عناصر طبیعی میتوانند به تشخیص سریع محصول کمک کنند. اگر بسته بندی شما از عناصر شناختهشده طبیعت الهام گرفته شود، مشتریان میتوانند محصول شما را به راحتی تشخیص دهند. همچنین طراحی بسته بندی با الهام از طبیعت، احساسات متفاوتی را در مشتریان ایجاد میکند؛ به عنوان مثال با استفاده از الگوها و رنگهای گلها، میتوانید حس شادی و آرامش را به آنها انتقال دهید.
شکستن قوانین و یکنواختی
شکستن قوانین و ایجاد تناقضها در طراحی بسته بندی، یک روش خلاقانه برای جلب توجه و ایجاد تأثیر متفاوت در مشتریان است. به جای پیروی از الگوها و قوانین معمول، میتوانیم از پارادوکس استفاده کنیم و احساس نوآوری را به مشتریان انتقال دهیم. با شکستن الگوها و قوانین، میتوانید یک هویت برند منحصر به فرد بسازید. این رویکرد به شما کمک کند تا از رقبا تمایز پیدا کنید و به عنوان یک برند منحصر به فرد شناخته شوید.
استفاده از پترن و الگوها
استفاده هوشمندانه از پترنها و الگوها میتواند ابعاد مختلفی از محصول و برند شما را نمایش دهد و تاثیر مثبتی بر تجربه مشتریان داشته باشد. برخی از الگوها و پترنها میتوانند احساسات مشتریان را تحت تأثیر قرار دهند؛ مثلاً الگوها با خطوط منظم و هماهنگی بیانگر احساس ثبات و قوت است، در حالی که الگوها با خطوط پرشی و انحنا حرکت و پویایی را منعکس میکنند.
روایت یک داستان
روایت یک داستان در بسته بندی محصولات یک روش قدرتمند برای برقراری ارتباط عاطفی با مشتریان است. با خلق یک داستان پشت بسته بندی، مشتریان میتوانند با برند و محصول بهتر آشنا شوند. یک داستان جذاب و متفاوت میتواند تجربه خرید را برای مشتریان به یک سفر جدید تبدیل کند.
داستانها میتوانند به مشتریان نشان دهند که برند شما به ارزشها و نیازهای آنها توجه دارد. اگر داستان شما ارتباطی با تجربیات مشتریان داشته باشد، این احساس ارتباط بین برند و مشتریان را تقویت خواهد کرد.
دقت در داخل بسته بندی
اغلب تمرکز بر روی ظاهر بسته بندی است، اما از طراحی داخلی بستهبندی نیز غافل نشوید. به عنوان مثال داخل بسته بندی، میتوانید اطلاعات مهمی در مورد نحوه استفاده، نگهداری و سایر جزئیات مرتبط با محصول را ارائه دهید. این اطلاعات به مشتریان کمک میکنند تا از محصول بهتر استفاده کنند و بدین طریق از تجربه خرید راضیتر باشند. به طور کلی، طراحی داخلی بسته بندی میتواندفرصتی برای ارتقاء تجربه مشتری فراهم کند.
شوخی و جذابیت
اضافه کردن عناصر شوخی و جذاب به بسته بندی، علاوه بر جلب توجه، میتواند تجربه مشتریان را تحت تأثیر قرار داده و ارتباط عاطفی بیشتری بین آنها و محصول ایجاد کند. این عناصر به مشتریان احساس تجربهای متفاوت و به یاد ماندنی از خرید محصول شما میدهند. به عنوان مثال شوخیها و عناصر جذاب میتوانند تجربه خرید را برای مشتری شیرینتر کنند؛ این عوامل باعث لبخندی بر لب مشتریان میشوند و با ایجاد همین حس خوب در ذهن مشتریان باقی میمانند. اما دقت کنید این عناصر باید با محتوا و هویت برند شما سازگاری داشته باشند .
به یاد داشته باشید که طراحی بسته بندی باید با محصول، ارزشها و هدف شما همخوانی داشته باشد و به مشتریان شما کمک کند تا با برند و محصول شما ارتباط برقرار کنند.
نویسنده: دکتر آرش سلطانعلی