اعتیاد به کار، یا کارشیفتگی، به معنای الگوی بیش از حد مشغول بودن و اختصاص دادن زمان و انرژی زیاد به کار است. در این حالت، کار به یک اولویت بالا و اصلی در زندگی فرد تبدیل می‌شود و سایر جنبه‌های زندگی مانند روابط اجتماعی، فعالیت‌های تفریحی و بهداشتی کمترین توجه را می‌گیرند.
امروزه، با پیشرفت فناوری و توسعه ابزارهای ارتباطی، امکان ادامه و تمرکز بر کار به صورت ۲۴ ساعته و در هر مکانی فراهم شده است. این ابزارها، امکان مطالعه ایمیل‌ها، پیام‌ها و اطلاعات مربوط به کار را به صورت مستمر و در دسترس قرار می‌دهند. همچنین، فعالیت‌های کاری نیز به شکل‌های جدیدی مانند مدیریت شبکه‌های اجتماعی، پاسخ‌گویی به مشتریان در ساعات غیر اداری و غیره تغییر کرده است.
با این تغییرات، می‌توان تصور کرد که ابزارهای ارتباطی و روش‌های کاری جدید، محیطی مناسب را برای تشدید و تقویت اعتیاد به کار فراهم می‌کنند. ممکن است فرد، به دلیل فشارهای شغلی یا تعهدات بیش از حد، از این ابزارها به عنوان مکملی برای ادامه کار در هر زمان و مکان استفاده کند و در نتیجه بیش از حد به کارش مشغول شود.
در کل، مفهوم اعتیاد به کار به معنای الگوی نامتعادل کاری است که زمان و انرژی بسیار زیادی را به کار اختصاص می‌دهد و به زمینه‌ای برای کاهش کیفیت زندگی و عدم تعادل در جوانب دیگر زندگی فرد منجر می‌شود.
در این مقاله قصد داریم مفهوم “اعتیاد به کار” را بررسی کنیم و ببینیم آیا همه افراد پرکار را باید به عنوان معتاد به کار در نظر بگیریم؟ یعنی تنها به دلیل اینکه یک فرد زمان زیادی را به کار خود اختصاص می‌دهد، می‌توان گفت که او به شغل خود اعتیاد دارد؟ تا پایان مقاله همراه من باشید.
اعتیاد به کار (Workaholism) چیست؟
اعتیاد به کار(Workaholism) یک وضعیت و حالت روحی است که می‌تواند سلامت انسان را تهدید کند؛ اعتیاد به کار به طور عمومی به معنای وابستگی زیاد و بیش از حد به کار است. افرادی که به کار اعتیاد دارند (وُرکاهولیست‌ها) به طور مداوم و بی‌اندازه مشغول کار کردن هستند؛ این افراد حتی در زمان‌هایی که نیست، باز هم به دنبال انجام وظایف شغلی بیش از حد معمول و به صورت مداوم می باشند.
وُرکاهولیست‌ها اغلب از کار کردن لذت می‌برند و احساس رضایت و خشنودی از پیشرفت و توانمندی‌های خود در حوزه شغلی‌شان را دارند. اما این اعتیاد به کار می‌تواند تأثیرات منفی بر روی زندگی شخصی و روابط آنها داشته باشد. افراد وُرکاهولیست ممکن است به طور ناخواسته وقتی را که باید به خانواده، دوستان، استراحت و تفریح اختصاص دهند، فعالیت‌های شغلی انجام دهند. این امر می‌تواند منجر به تضعیف روابط شخصی، کاهش کیفیت زندگی و حتی مشکلات سلامتی آنها گردد. به همین دلیل، اعتیاد به کار به عنوان یک الگوی رفتاری غیرسالم و ناسالم تلقی می‌شود.
به زبان ساده تر می توان گفت:
افرادی که به این وضعیت دچار می‌شوند، به طور مداوم و بیش از حد درگیر کار هستند و نمی‌توانند از آن دوری کنند. آنها تمایل دارند بیش از حد ساعت‌های کاری را انجام دهند، به تعطیلات یا استراحت کافی توجه نمی‌کنند و در نتیجه زمان کافی برای خواب، تفریح، و فعالیت‌های شخصی و اجتماعی دیگر ندارند.
این وضعیت تأثیرات منفی جدی بر سلامتی فیزیکی و روانی افراد می‌گذارد. برخی از مشکلات روانشناختی و روانی مرتبط با اعتیاد به کار عبارتند از: استرس و اضطراب بیش از حد، افزایش احتمال افسردگی، کاهش کیفیت زندگی شخصی و خانوادگی، مشکلات در روابط اجتماعی و گاهاً کاهش عملکرد شغلی.
به نظرتان هر فرد پُرکاری را باید معتاد به کار بدانیم؟
در پاسخ به این سؤال باید گفت که پرکار بودن یا ساعت‌های زیادی صرف کار کردن تنها به خودی خود نشانه اعتیاد به کار نیست. برای تشخیص اعتیاد به کار، علاوه بر میزان زمان صرف شده در کار، باید به عواقب منفی آن بر سایر جنبه‌های زندگی فرد و به تعامل و تعادل مناسب با زندگی شخصی توجه کرد. اگر پرکاری باعث به خطر افتادن روابط فردی، بهداشت روان و جسمی، فعالیت‌های تفریحی و سایر جنبه‌های زندگی شخصی شود، می‌توان از اعتیاد به کار صحبت کرد.
برای دریافت خدمات کوچینگ کسب و کار کافی است با ما در سایت سلطانعلی همراه باشید.
راهکارهای درمان اعتیاد به کار
توجه داشته باشید! برای رهایی از معضل اعتیاد به کار، باید بین کار و زندگی شخصی‌تان توازن داشته باشید. فراموش نکنید اعتیاد به کار وضعیتی دشوار و تهدید کننده برای سلامت روحی و جسمی فرد می‌باشد. به منظور بهبود و توان‌بخشی از اعتیاد به کار، می‌توانید از رویکردهای مختلف استفاده کنید. در ادامه، برخی از راهکارهای مؤثر برای مدیریت ساعات کاری و کمک به بهبود اعتیاد به کار شرح خواهم داد:
ایجاد آگاهی
قدم اول برای مقابله با اعتیاد به کار، ایجاد آگاهی درباره وضعیت خود است. باید بفهمید چرا و چگونه به این وضعیت رسیده‌اید و چگونه زندگی‌تان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. آگاهی از الگوها، شواهد و علل اعتیاد به کار، ابزاری قدرتمند برای آغاز فرآیند بهبود است.
برای آگاهی بیشتر در این زمینه می‌توانید از خدمات مشاوره دکتر آرش سلطانعلی در مجموعه سلطانعلی بهره ببرید.
حمایت و پشتیبانی
با افرادی قابل اعتماد در مورد مشکلاتتان صحبت کنید. همچنین، دریافت مشاوره حرفه‌ای از یک متخصص در اعتیاد می‌تواند به شما در این مسیر کمک کند.
کاهش یا ترک عادت‌های مضر
عادت‌هایی که شما را معتاد به کار می کنند را به تدریج کاهش دهید. به عنوان مثال، اگر اعتیاد به کار اینترنتی دارید، تلاش کنید زمان استفاده خود از اینترنت را محدود کنید و فعالیت‌های دیگری که به بهبود شما کمک می‌کند، جایگزین کنید.
برنامه‌ریزی روزانه
ایجاد یک برنامه‌ریزی روزانه برای خود کمک می‌کند تا وقت خود را به خوبی مدیریت کنید و فعالیت‌های سالم و مفید را در برنامه خود قرار دهید. به عنوان مثال، ورزش، تفریح، خواندن کتاب یا شرکت در دوره‌های آموزشی می‌تواند به شما کمک کند از اعتیاد به کار دوری کنید.
تغییر در محیط
سعی کنید محیط اطراف خود را تغییر دهید و عوامل محرک را که به اعتیاد به کار منجر می‌شوند را کاهش دهید. به عنوان مثال، اگر فضای کار شما عامل اصلی اعتیاد است، می‌توانید با تغییر شغل یا محیط کاری، به یک محیط جدید و سالم‌تر منتقل شوید.
تعیین حد و مرز بین کار و زندگی شخصی
تعیین زمان‌های مشخص برای کار، استراحت و فعالیت‌های شخصی.
ترتیب بندی اولویت‌ها
تعیین اولویت‌های زندگی تان و تمرکز بر وظایف مهم تر در زمان کاری.
تعیین زمان استراحت
تأمین زمان کافی برای استراحت و تفریح در طول روز و هفته. گاهی اوقات “نه” بگویید و مراقب خودتان باشید تا بتوانید زمان مناسب برای استراحت و تفریح داشته باشید.
سازماندهی بهتر وظایف
برنامه‌ریزی موثر برای سازماندهی وظایف کاری و بهره‌وری بیشتر در زمان محدود.
اهمیت دادن به سلامت روانی و جسمی
مراقبت از سلامتی فیزیکی و روانی خود، انجام فعالیت‌های تنفسی ورزشی و همچنین استفاده از روش‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن و یوگا.
حفظ ارتباط با اطرافیان
ارتباط موثر با خانواده و دوستان را حفظ کنید و در مورد وضعیت خود با آنها صحبت کنید.
دریافت مشاوره
در صورت لزوم، از مشاوران و متخصصان در حوزه روانشناسی و مدیریت استرس کمک بگیرید.
توصیه های مهم در مورد اعتیاد به کار
اعتیاد به کار یک مشکل جدی است که می‌تواند زندگی فرد، بهره‌وری کاری و روابط شخصی را تحت تأثیر قرار دهد. از طرف دیگر می‌تواند به مشکلات روحی و جسمی فرد منجر شود؛ از این رو لازم است هرگونه اعتیاد به کار را جدی بگیرید.
برخی از علل اعتیاد به کار می‌توانند فشار کاری زیاد، رقابت بیش از حد، فشار اجتماعی، کمبود تعادل کار و زندگی و کمبود مهارت‌های مدیریت زمان باشند. این موضوعات باعث افزایش استرس و کاهش رضایت کاری شوند که در نتیجه ممکن است افراد به کارهای بیش از حد تعهد کنند و درگیر الگوهای ناسالم کاری شوند. این نکات کاربردی می‌توانند به شما کمک کنند تا در کار و زندگی روزمره بهتر عمل کنید:
- هنگامی که همکارانتان استراحت می‌کنند، شما نیز به خودتان اجازه دهید استراحت کنید؛ این امر می‌تواند به تجدید انرژی و کاهش خستگی کمک کند.
- در طول روز، استراحت‌های کوتاه ۱۰ دقیقه‌ای خود را فراموش نکنید؛ این استراحت‌ها به شما کمک می‌کنند تا ذهنتان را تازه کرده و به خوبی به کارتان ادامه دهید.
- بهتر است کار را به خانه نیاورید؛ تمایل به انجام کار در خانه می‌تواند به شما اجازه ندهد از زمان آرامش خانه لذت ببرید و میزان استرس را افزایش دهد.
- سعی کنید حتماً روزهایی را بدون کار باشید؛ این روزها به شما اجازه می‌دهند برای خودتان وقت بگذارید، تفریح کنید و به انجام فعالیت‌هایی که شما را شاد و خوشحال می‌کنند بپردازید.
- مدیتیشن یک روش موثر برای آرامش ذهن است؛ با تمرین مدیتیشن، می‌توانید استرس و نگرانی را کاهش دهید و ذهنتان را آرام کنید. می‌توانید از برنامه‌های موبایل مدیتیشن استفاده کنید یا به صورت روزانه وقتی برای مدیتیشن اختصاص دهید.
حرف آخر
اعتیاد به کار را جدی بگیرید و در صورت نیاز، از کمک متخصصان در زمینه بهبود مدیریت زمان و ارتقای کیفیت زندگی خود استفاده کنید. ما در مجموعه سلطانعلی خدمات مشاوره‌ای در این زمینه برایتان در نظر گرفته‌ایم.
مهمترین قدم برای تغییر این الگوی رفتاری، درک این است که اعتیاد به کار و تمرکز فقط بر روی آن، می‌تواند به نتایج ناخوشایند منجر شود. ایجاد تعادل بین کار و سایر جنبه‌های زندگی از اهمیت بالایی برخوردار است تا سلامت جسمانی و روانی محافظت شود.
آیا تجربیاتی درباره اعتیاد به کار دارید؟ چه راه‌هایی برای رهایی از این وضعیت پیشنهاد می‌کنید؟ لطفا تجربیات و پاسخ‌های خود را با کاربران مجموعه سلطانعلی به اشتراک بگذارید.